Üye Girişi
ATB BİLGİ PANELİ
Mobil Linkler
ETKİNLİK TAKVİMİ
BORSAVİZYON
Borsavizyon Dergisi
ANKET
Memnuniyet Anketi
Üye Memnuniyet Anketi
SERTİFİKALAR
LİNKLER
Dünya Hububat ve Bakliyat Pazarı

Uluslararası Tahıl Konseyi’nin (IGC) 26 Mart tarihli raporuna göre dünyadaki toplam tahıl üretim miktarı, 2012/13 sezonunda 1.794 milyon ton, 2013/14 sezonunda da 2.001 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2014/15 sezonunda da üretimin 1 milyon tonluk düşüşle 2.000 milyon tona ulaşacağını tahmin eden IGC, 2015/16 projeksiyonunda düşüşe işaret etmektedir. Buna göre 201/15 sezonunda dünya tahıl üretimi 1.937 milyon tona gerileyecek.
 
Dünyanın her yerinde bulunan ve yaygın olarak tüketilen tahıllar, ekmek ve un gibi insan beslenmesinde son derece önemli temel gıda maddelerinin yapımında kullanılmaktadır. Genel olarak buğday, mısır, pirinç, arpa, yulaf, çavdar, sorgum gibi ürünlerden oluşan tahıl grubu aynı zamanda en çok tüketilen gıda ürünlerindendir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 2013 verilerine göre, dünya üzerinde ortalama 721 milyon hektarlık alanda hasadı gerçekleştirilen tahılların ilk olarak yaklaşık 8 bin yıl önce Mezopotamya topraklarında yetiştirilmeye başlandığı düşünülmektedir.
 
Tahıllar, bugün birçok beslenme kültüründe dengeli bir beslenme için vazgeçilmez ürünlerden kabul edilmektedir. Tahılların içerdiği lif, vitamin E ve B, sağlıklı yağlar, çeşitli mineraller, karbonhidrat ve enzimler insan vücudu için oluşturduğu faydalar açısından dikkate değerdir. Tahılların yanı sıra kuru fasulye, barbunya, mercimek, bakla, bezelye gibi ürünlerden oluşan baklagiller de sağlıklı bir beslenmede kilit rol oynamakta, tahıllarla birleştiğinde de dengeli bir diyetin elzem bir parçası olmaktadırlar.
Bakliyatların da Doğu Akdeniz ve Mezopotamya’da yaklaşık 5 bin yıl önce yetiştirilmeye başlandığı sanılmaktadır. FAO’nun 2013 verilerine göre tüm dünyada yaklaşık 81 milyon hektarlık alanda bakliyat yetiştirilmektedir. İçerdikleri protein, lif, amino asitler, vitaminler ve düşük yağ oranı ile bakliyatların uzmanlar tarafından insan sağlığına son derece faydalı bir ürün grubu olarak nitelendirildiği görülmektedir.
 
DÜNYA HUBUBAT ÜRETİMİ VE BAŞLICA ÜRETİCİ ÜLKELER 
Dünya genelinde tahılların ekim alanı giderek genişlemektedir. FAO verilerine göre; 2005 ve 2010 yılları arasında dünya tahıl hasadı yaklaşık 700 milyon hektarlık alanda gerçekleşmiştir. 2011 yılından itibaren 700 milyon hektarın üzerine çıkan tahıl hasat alanı, 2013 yılında 721 milyon hektara ulaşmıştır. Tahıl ekiminden alınan verim de 2005 yılından bu yana artış göstermektedir. 2005 yılında tüm tahılların ortalamasında 32 hg/ha olan verim, az miktarda da olsa sürekli olarak artış göstermiş ve 2011 ile 2012 yıllarında 36 hg/ha’a yükselmiştir. 2013 yılında elde edilen verim ise 38 hg/ha’a ulaşmıştır.
 
Dünya genelinde tahıl üretimi de yükseliştedir. Uluslararası Tahıl Konseyi’nin (IGC) 26 Mart tarihli raporuna göre dünyadaki toplam tahıl üretim miktarı, 2012/13 sezonunda 1.794 milyon ton, 2013/14 sezonunda da 2.001 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2014/15 sezonunda da üretimin 1 milyon tonluk düşüşle 2.000 milyon tona ulaşacağını tahmin eden IGC, 2015/16 projeksiyonunda düşüşe işaret etmektedir. Buna göre 201/15 sezonunda dünya tahıl üretimi 1.937 milyon tona gerileyecek.
FAO verilerine göre; 2005, 2006 ve 2007 yılları arasında 2.500 milyon tonun altında kalan üretim, 2008 yılında 2.527 milyon tona yükselmiştir. Üretim 2009 ve 2010 yıllarında bir miktar düşüş gösterse de, 2011 yılından itibaren artmaya devam etmiş ve 2013 yılında 2.779 milyon tona ulaşmıştır.
 
FAO’nun verilerine göre dünyanın en büyük tahıl üreticisi Çin’dir. Çin’in tahıl üretimi her geçen yıl artmaktadır. 2009 yılında yaklaşık 483 milyon ton tahıl üreten Çin, üretim miktarını 2010 yılında 498 milyon tona, 2011 yılında ise 520 milyon tona çıkarmıştır. Artmaya devam eden üretim miktarı, 2012 yılında 543 milyon tona, 2013 yılında ise 554 milyon tona ulaşmıştır. Çin’den sonra ikinci büyük tahıl üreticisi ülke ise ABD’dir. 2009 ve 2012 yılları arasında tahıl üretimine art arda gerileme yaşayan ABD, 2013 yılında yeniden artış yaşamış ve 436 milyon ton tahıl üretimi gerçekleştirmiştir. Üçüncü büyük tahıl üreticisi Hindistan ise üretim miktarını giderek artırmaktadır. 2009 yılında 250 milyon ton olan tahıl üretimini 2011 yılında 293 milyon tona yükselten Hindistan, 2013 yılında da yine 293 milyon ton civarında tahıl üretimi gerçekleştirmiştir. Çin, ABD ve Hindistan’ın toplam tahıl üretimi, 2013 yılı dünya tahıl üretiminin yaklaşık yüzde 46’sını oluşturmaktadır. FAO verilerinde, diğer büyük tahıl üreticilerinin ise Brezilya, Rusya, Endonezya, Fransa, Kanada, Ukrayna, Bangladeş, Arjantin, Vietnam, Almanya, Tayland ve Türkiye olduğu görülmektedir. Buğday üretimi söz konusu olduğunda ilk 10 ülke arasına giremeyen bazı ülkelerin (Endonezya, Bangladeş, Vietnam ve Tayland gibi) toplam tahıl üretiminde öne çıkma sebebi yüksek pirinç üretimleridir.
Dünya tahıl üretiminde önde gelen ürün ise mısırdır. 2013 yılı toplam tahıl üretiminin üçte birinden fazlasını oluşturan mısır üretimi her geçen yıl artmaktadır. FAO verilerine göre 2010 yılında yaklaşık 851 milyon ton mısır üretimi gerçekleştirilmiştir. Bu miktar 2011 yılında 887 milyon tona ulaşmıştır. 2012 yılında bir miktar düşüşle 877 milyon ton olarak kaydedilen dünya mısır üretimi, 2013 yılında ise 1 milyar tonun üzerine çıkmıştır.
 
Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC)’nin 26 Mart 2015 tarihli raporuna göre de; 2011/12 sezonunda 875 milyon ton olan dünya mısır üretimi, 2012/13 sezonunda 865 milyon tona düşmüştür. IGC’nin tahminine göre; dünya mısır üretimi 2013/14 sezonunda yükselişe geçmiş ve 991 milyon tona ulaşmıştır. 2014/15 sezonu için IGC’nin öngörüsü ise 1 milyon tonluk bir düşüşe işaret etmektedir. Ancak 1 milyon tonluk düşüş öngörüsüne rağmen, dünya mısır üretimi rekor seviyede olmayı sürdürmektedir. IGC son raporunda 2015/16 projeksiyonunu da açıklamıştır. Mısır üretimine dair 2015/16 projeksiyonu, dünya mısır üretiminin 2013/14 sezonuna kıyasla 50 milyon ton düşeceğine işaret etmektedir.
 
Mısırdan sonra en yüksek üretim miktarı buğdaya aittir. Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC)’nin verilerine göre; 2009/2010 sezonunda 679 milyon ton olan dünya buğday üretimi, 2010/11 sezonunda 26 milyon tonluk düşüşle 653 milyon tona, 2011/12 sezonunda ise 42 milyon tonluk artışla 695 milyon tona ulaşmıştır. 2012/13 sezonunda 40 milyon tonluk rekor düşüşle 655 milyon tona gerileyen dünya buğday üretimi, 2013/14 sezonunda rekor bir atışla 713 milyon tona ulaşmıştır. 26 Mart tarihli raporunda 2014/15 sezonu için 6 milyon tonluk bir artış (719 milyon ton) öngören IGC, 2015/16 projeksiyonunu da 709 milyon ton olarak açıklamıştır. Buna göre yeni sezonda dünya buğday üretimi 10 milyon ton gerileyecek.
 
Pirinç üretimi de giderek artmaktadır. IGC’nin 26 Mart 2015 tarihli raporuna göre; 2011/12 sezonunda 467 milyon ton olan dünya pirinç üretimi, 2012/13 sezonunda 5 milyon tonluk artışla 472 milyon tona ulaşmıştır. 2013/14 sezonunda dünya pirinç üretiminin bir önceki sezona oranla 4 milyon ton artışla 476 milyon tona ulaştığını tahmin eden IGC, 2014/15 sezonu için de 1 milyon tonluk (475 milyon ton) bir düşüş öngörmektedir.
 
Yüksek miktarda üretimi gerçekleştirilen diğer tahıl ürünleri ise arpa, sorgum, darı, yulaf ve çavdardır. ABD Tarım Bakanlığı Dış Tarım Servisi (USDA FAS) verilerine göre; 2009/10 sezonunda 151 milyon ton civarında olan dünya arpa üretimi, son yıllarda bir miktar düşüş göstermiştir. 2010/11 sezonunda 123,1 milyon tona gerileyen dünya arpa üretimi, 2011/12 sezonunda bir miktar artış kaydederek 133,5 milyon tona ulaşmıştır. Ancak 2012/13 sezonunda üretim yeniden düşmüş ve 129,7 milyon ton seviyesinde kalmıştır. 2013/14 sezonunda ise birçok tahıl ürününde olduğu gibi arpa üretiminde de önemli bir artış yaşanmış ve üretim 145,4 milyon tona kadar ulaşmıştır. USDA, dünya arpa üretiminin 2014/15 sezonunda yaklaşık 5,4 milyon ton düşüş göstererek 140 milyon tona gerileyeceğini öngörmektedir.
USDA’nın verilerine göre; 2009/10 sezonunda 57,2 milyon ton olan dünya sorgum üretimi de, 2010/11 sezonunda 61,1 milyon tona ulaşmıştır. 2011/12 ile 2012/13 sezonlarına 57 milyon ton civarına gerileyen dünya sorgum üretimi, 2013/14 sezonunda 60,4 milyon tona ulaşmıştır. USDA, 2014/15 sezonunda dünya sorgum üretiminin 62 milyon tona ulaşacağını tahmin etmektedir.
 
2010/11 sezonunda 32,5 milyon ton olan dünya darı üretimi ise, 2011/12 sezonunda 27,4 milyon tona gerilemiş, 2012/13 sezonunda ise yaklaşık 3 milyon tonluk artışla 30,4 milyon tona ulaşmıştır. USDA, 2013/14 sezonunda 29 milyon tona gerileyen dünya darı üretiminin, 2014/15 sezonunda yeniden 30,3 milyon ton seviyelerine ulaşacağını öngörmektedir.
Üretim miktarı diğer tahıl ürünlere kıyasla son derece sınırlı kalan ürünlerden biri olan çavdar üretimine bakıldığında, düşüş eğilimin önde olduğu görülmektedir. 2009/10 sezonunda 17,5 milyon ton olarak gerçekleşen dünya çavdar üretimi, 2010/11 sezonunda yaklaşık 6 milyon tonluk düşüşle 11,4 milyon tona gerilemiştir. 2011/12 sezonunda yeniden artışa geçen ve 12,2 milyon tona ulaşan üretim, 2012/13 sezonunda 13,7 milyon tona, 2013/14 sezonunda ise 15,8 milyon tona ulaşmıştır. USDA, 2014/15 sezonunda da üretimin 14,4 milyon ton seviyelerinde gerçekleşeceğini öngörmektedir.
 
USDA verilerine göre; 2009/10 sezonunda 23,5 milyon ton olarak gerçekleşen dünya yulaf üretimi ise, 2010/11 sezonunda yaklaşık 4 milyon tonluk düşüşle 19,6 milyon tona gerilemiştir. 2011/12 sezonunda 22,3 milyon tona ulaşan üretim, 2012/13 sezonunda 21,1 milyon tona gerilemiş, 2013/14 sezonunda ise yeniden artışa geçerek 23,5 milyon tona ulaşmıştır. USDA’nın 2014/15 sezonuna dönük üretim öngörüsü ise 22,5 milyon tondur.
Ülkeler bazında tahıl üretimine baktığımızda, farklı çeşitlerin farklı kıtalarda üretimde öne çıktığı görülmektedir. Mısır üretiminde önde gelen kıta, mısırın anavatanı Amerika kıtasıdır. En büyük mısır üreticileri ise ABD, Çin, Brezilya ve Meksika’dır. Pirinç üretiminde ise Asya kıtasının üretimi ciddi oranda karşıladığı görülmektedir. En büyük pirinç üreticilerinin Çin, Hindistan, Endonezya ve Bangladeş olduğu bilinmektedir. Buğdayda üretim ağırlığı Asya Kıtasındadır. En büyük üretici olan Çin’in ardından Hindistan, ABD ve Rusya gelmektedir. Arpa üretiminde ise ezici üstünlük Avrupa’dadır. Arpa üretiminde lider ülkeler Rusya, Almanya, Kanada, Fransa ve Ukrayna’dır. Yulaf üretiminde de Ağırlıklı üretim Avrupa Kıtasında gerçekleştirilmektedir. Rusya, Kanada, ABD, Polonya ve Avustralya önde gelen yulaf üreticileridir.
 
DÜNYA BAKLİYAT ÜRETİMİ VE BAŞLICA ÜRETİCİ ÜLKELER
Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü’nün (FAO) verilerine göre; yıllar itibariyle baklagillerin ekim alanında, dengeli bir atış gözükmektedir. Zaman zaman bir miktar gerileyen ekim alanı, 2005 yılında 71 milyon hektarken 2013 yılında 81 milyon hektara çıkmıştır. Benzer bir tablo verimlilikte de söz konusudur. Zaman zaman meydana gelen dalgalanmalara rağmen uzun vadede bakliyatta verimin istikrarlı bir şekilde artış sağladığı görülmektedir. Ekim alanlarındaki ve verimlilikteki artış üretime de yansımıştır. Bakliyatların üretim miktarı 2005, 2006 ve 2007 yıllarında 61 milyon ton dolaylarında seyretmiş; 2008 yılından itibaren de yükselişe geçmiştir. 2010 yılında 70 milyon tona ulaşan dünya bakliyat üretimi, 2011 yılında 68 milyon tona düşmüş; 2012 yılında ise 75 milyon tona yükselmiştir. Dünya bakliyat üretimi 2013 yılında da 73 milyon ton seviyesinde kalmıştır.
 
Dünyanın en büyük bakliyat üreticisi Hindistan’dır. Hindistan 2009 yılında 14 milyon ton bakliyat üretmiş ve bu miktarı 2010 ve 2011 yıllarında 17 milyon tonun üzerine çıkarmıştır. Hindistan 2012 yılında bir miktar düşüşle 16,7 milyon ton bakliyat üretimi gerçekleştirmiştir. 2013 yılında ise Hindistan’ın bakliyat üretimi 18,3 milyon tona yükselmiştir. Hindistan’ın hemen ardından gelen Kanada, ortalama 5 milyon ton olan bakliyat üretimini, 2013 yılında 6 milyon tona yükseltmiştir. Dünyanın üçüncü büyük bakliyat üreticisi Myanmar ise 2012 ve 2013 yıllarında yaklaşık 5,2 milyon ton miktarında bakliyat üretimi gerçekleştirmiştir. Diğer büyük bakliyat üreticileri ise Çin, Nijerya, Brezilya, Avustralya, ABD, Rusya ve Tanzanya’dır.
Üretimde önde gelen bakliyat ürünü kuru fasulyedir. Kuru fasulye üretimi yıllar içinde düşüş göstermektedir. FAO’nun verilerine göre 2010 yılında dünya genelinde 24 milyon ton kuru fasulye üretilmiştir. Bu miktar 2011 ve 2012 yıllarında 23 milyon tona düşmüştür. 2013 yılı dünya kuru fasulye üretimi ise 22,8 milyon tondur. Kuru fasulyeden sonra diğer önemli bakliyat ürünü ise nohuttur. 2010, 2011 ve 2012 yıllarında 11 milyon ton civarında gerçekleşen dünya nohut üretimi, 2013 yılında yaklaşık 13 milyon tona yükselmiştir. Bezelye üretiminde ise düzenli bir artış ya da düşüş görülmemektedir. 2010 ve 2012 yılları arasında yaklaşık 10 milyon ton dolaylarında gerçekleşen bezelye üretimi, 2013 yılında 11 milyon tonu geçmiştir. Üretimi gerçekleştirilen diğer önemli bakliyat ürünleri ise mercimek ve bakladır. 2013 yılında dünya genelinde yaklaşık 5 milyon ton mercimek, 785 bin ton bakla üretilmiştir.
 
Kuru fasulyede üretim ağırlığı Asya kıtasındadır. Hindistan, Brezilya, Myanmar ve Çin’in önde gelen üreticiler olduğu görülmektedir. Nohut da ağırlıklı olarak Asya kıtasında üretilen bir diğer bakliyat ürünüdür. Nohut üretiminde Hindistan, Türkiye, Pakistan, Avustralya ve İran önde gelen ülkelerdir. Çoğunlukla Asya kıtasında üretimi gerçekleştirilen bir ürün de mercimektir. Birçok üründe olduğu gibi mercimekte de üretim lideri Hindistan’dır. Hindistan’ı Kanada, Türkiye, ABD ve Nepal takip etmektedir. Bezelye üretimi büyük ölçüde Avrupa kıtasında yapılmaktadır. Önde gelen bezelye üreticisi ülkeler ise Kanada, Fransa, Rusya ve Çin’dir. Bakla üretiminin ise yüzde 82’si Okyanusya’da gerçekleşmektedir. 2013 yılı bakla üretiminin yarısından çoğunu ise Avustralya gerçekleştirmiştir.
 
DÜNYA HUBUBAT TİCARETİ
IGC’nin 26 Mart tarihli raporuna göre dünya ticaretine konu olan toplam tahıl miktarı, 2012/13 sezonunda 269 milyon tondur. IGC, 2013/14 sezonunda 307 milyon tona ulaştığını açıkladığı dünya tahıl ticaretinin, 2014/15 sezonunda da 2 milyon tonluk artışla 309 milyon tona ulaşacağını tahmin etmektedir. Son raporunda 2015/16 projeksiyonunu da açıklayan IGC, toplam tahıl ticareti için 304 milyon tonluk bir miktar öngörmektedir.
FAO’nun verilerine göre de, 2011 yılında dünya genelinde yaklaşık olarak 343 milyon ton tahıl ithal edilmiştir. İthal edilen bu tahılların değer karşılığı ise yaklaşık 127 milyar dolardır. Dünya tahıl ithalatı 2010 yılına göre hem miktar hem de değer bazında artış göstermiştir. Buna göre, 2010 yılında ithal edilen tahıl miktarı yaklaşık 336 milyon ton, değeri ise 95 milyar dolardır. IGC ve FAO’nun toplam tahıl ticaretine dair verilerindeki yüksek farklar ise, IGC’nin toplam miktara pirinci dahil etmemesinden kaynaklanmaktadır.
Dünyanın en büyük tahıl ithalatçısı Japonya’dır. Japonya 2007 ve 2011 yılları arasında ortalama 25 milyon ton civarında tahıl ithalatı gerçekleştirmiştir. 2011 yılında gerçekleştirdiği ithalat miktarı ise 25,1 milyon tondur. Japonya’dan sonra en büyük tahıl ithalatçısı ise Mısır’dır. Mısır’ın, 2007 ve 2011 yılları arasında tahıl ithalatını giderek artırdığı bilinmektedir. 2007 yılında 13,6 milyon ton tahıl ithal eden Mısır, ithalat miktarını 2008 yılında bir miktar düşürse de, 2009 yılında 14,5 milyon tona yükseltmiştir. 2010 yılında da artışa giden Mısır, 16,8 milyon ton tahıl ithalatı gerçekleştirmiş, bu miktarı 2011 yılında 16,9 milyon tona çıkarmıştır.
 
Mısır’dan sonra üçüncü büyük ihracatçı olan Meksika ise 2007 ve 2010 yılları arasında sürdürdüğü 13 milyon ve 15 milyon ton arasında değişen miktarlardaki tahıl ithalatını, 2011 yılında 16,9 milyon tona çıkarmıştır. Diğer büyük ithalatçılar ise Kore, Endonezya, Suudi Arabistan, İtalya, Cezayir, İspanya ve Hollanda’dır. Endonezya, 2007 ve 2010 yılları arasında, 5,8 milyon ton ile 8,1 milyon ton arasında değişen ithalat miktarını, 2011 yılında 12,5 milyon tona çıkararak dikkat çekmiştir.
Tahıl ihracatında ise önde gelen ülke ABD’dir. ABD, 2007 yılında yaklaşık 100 milyon ton tahıl ihracatı gerçekleştirmiştir. 2008 yılında bu miktar 93,9 milyon tona, 2009 yılında ise 77 milyon tona düşmüştür. 2010 yılında yine yükselişe geçen ve 86,9 milyon ton tahıl ihraç eden ABD, 2011 yılında da 85,9 milyon ton tahıl ihracatı gerçekleştirmiştir.
 
İkinci büyük ihracatçı olan Fransa ise 2007 yılında 25,5 milyon ton tahıl ihraç etmiş ve bu miktarı 2008 yılında 28,8 milyon tona, 2009 yılında 29,7 milyon tona ve 2010 yılında 34,7 milyon tona yükseltmiştir. 2011 yılında ise bir miktar düşüşle 32,8 milyon ton tahıl ihracatı gerçekleştirmiştir. Üçüncü büyük ihracatçı Arjantin, 2007 ve 2008 yılında gerçekleştirdiği yaklaşık 28 milyonluk tahıl ihracatını, 2009 yılında 17,6 milyon tona düşürmüştür. Ancak tekrar yükselişe geçerek 2010 yılında 25,4 milyon ton tahıl ihraç eden Arjantin, 2011 yılında bu miktarı 30,3 milyon tona çıkarmıştır. Diğer büyük ihracatçılar ise Avustralya, Kanada, Rusya, Ukrayna, Brezilya, Tayland, Almanya ve Hindistan’dır.
 
Dünya genelinde ticarete konu olan lider tahıl ürünü buğdaydır. IGC’nin raporuna göre; 2012/13 sezonunda, üretimdeki düşüşe paralel olarak dünya buğday ticareti de düşüş göstermiştir. 2012/13 sezonunda dünya buğday ticaretinin, bir önceki sezona kıyasla 4 milyon tonluk düşüşle 141 milyon tona gerilediğini açıklayan IGC, 2013/14 sezonunda ise ticaretin 14 milyon tonluk artışla 155 milyon tona ulaştığını açıklamaktadır. 2014/15 sezonuda da dünya buğday ticaretinin 153 milyon tonda kalacağını tahmin eden IGC, 2015/16 projeksiyonunda bu miktarı 150 milyon ton olarak ön görmektedir. Amerikan Tarım Bakanlığı Dış Tarım Servisi’nin (USDA FAS) verilerine göre, 2014 yılında en çok buğday ithal eden ülke ise 10,5 milyon tonla Mısır’dır. Mısır’ı Endonezya ve Cezayir izlemektedir. Buğday ihracatında ise Avrupa Birliği, ABD ve Kanada’nın liderliği paylaştığı görülmektedir.
 
Buğdaydan sonra en çok ticarete konu olan ürün mısırdır. Dünyadaki mısır üretiminin yaklaşık 100-120 milyon tonu, uluslararası ticarete konu olmaktadır. IGC’nin raporuna göre; 2012/13 sezonunda 99 milyon ton olan dünya mısır ticareti, 2013/14 sezonunda 120 milyon tona ulaşmıştır. Ancak IGC, 2014/15 sezonunda dünya ticaretine konu olacak mısır miktarının düşeceğini öngörmektedir. Buna göre; bu sezon gerçekleştirilecek mısır ticareti yaklaşık 116 milyon tondur. 2015/16 projeksiyonu ise 118 milyon tonluk mısır ticaretine işaret etmektedir. Mısır ithalatında 15,4 milyon tonla Japonya liderdir. Japonya’yı Meksika ve Kore izlemektedir. Mısır ihracatında ise 44,4 milyon ton ile ABD liderdir. ABD’yi Brezilya ve Ukrayna takip etmektedir.
 
İthalat ve ihracatta bir diğer önemli ürün ise pirinçtir. IGC’nin son raporuna göre; 2011/12 ve 2012/13 sezonlarında 39 milyon ton olan uluslararası pirinç ticareti, 2013/14 sezonunda 43 milyon tona ulaşmıştır. IGC raporu, yeni sezonda da dünya pirinç ticaretinin 1 milyon ton düşüşle 42 milyon tona gerileyeceğini öngörmektedir. Dünya pirinç ithalatında 4 milyon tonla Çin ilk sırada yer alırken, hemen arkasından ise Nijerya ve İran gelmektedir. İhracatta ise 11 milyon tonla Tayland, 8,7 milyon tonla Hindistan ve 6,7 milyon tonla Vietnam önde gelmektedir.
Son dört sezonda dünya ticaretine konu olan arpa miktarı ise, 15 ile 23 milyon ton arasında seyretmiştir. 2013/14 sezonunda da dünya ticaretine konu olan arpa miktarının 23,8 milyon ton olduğunu tahmin eden USDA, bu miktarın 2014/15 sezonunda da hemen hemen aynı seviyede (23,6 milyon ton) olacağını öngörmektedir. USDA FAS’ın verilerine göre, 2014 yılında en çok arpa ithal eden ülkeler Suudi Arabistan, Çin ve Türkiye iken, en çok arpa ihracatı yapan ülkeler ise AB ülkeleri, Avustralya ve Rusya’dır. Uluslararası ticarete konu olan diğer tahıl ürünleri ise sorgum, yulaf, çavdar ve darıdır. Ancak bu ürünlerin ithalatı ve ihracatı son derece sınırlıdır.
 
DÜNYA BAKLİYAT TİCARETİ
FAO’nun verilerine göre 2011 yılında uluslararası ticarete konu olan bakliyat miktarı 12,2 milyon tondur. Bu miktarın değer karşılığı ise 9 milyar dolardır. 2007 yılında 10,6 milyon ton olarak gerçekleşen dünya bakliyat ticareti, 2008 yılında bir miktar düşse de, 2009 yılında artışa gitmiş ve 11,8 milyon tona ulaşmıştır. 2010 yılında 11,3 milyon ton olarak gerçekleşen bakliyat ticaretinin 2011 yılında da artış gösterdiği izlenmektedir. Dünyanın en büyük bakliyat ithalatçısı Hindistan’dır. Hindistan 2007 yılında yaklaşık 3 milyon ton bakliyat ithalatı yapmış ve bu miktarı 2008 yılında bir miktar azaltarak 2,5 milyon tona düşürmüştür. 2009 yılında yükselişe geçen Hindistan’ın bakliyat ithalatı, 3,75 milyon tona çıkmış ve 2010 yılında da tekrar düşerek 2,3 milyon tona gerilemiştir. İstikrarsız giden Hindistan bakliyat ithalat miktarı, 2011 yılında 3,2 milyon tona yükselmiştir.
 
Hindistan’ın ardından en büyük ithalatçı ülke ise Çin’dir. Çin, 2007 yılında gerçekleştirdiği 317 bin tonluk bakliyat ithalatını 2008 yılında 350 bin tona, 2009 yılında 421 bin tona, 2010 yılında ise 684 bin tona çıkarmıştır. 2011 yılında ise 790 bin ton bakliyat ithal eden Çin, ithalatta istikrarlı bir artış göstermektedir. Çin’in hemen ardından gelen Pakistan ise 2007 yılında gerçekleştirdiği 520 bin tonluk bakliyat ithalatını 2008 ve 2009 yıllarında 300 bin ton dolaylarına düşürmüştür. 2009 yılında tekrar yükselişe geçen bakliyat ithalatı 2010 yılında 684 bin ton olarak gerçekleşmiş, 2011 yılında ise 790 bin tona ulaşmıştır. Diğer büyük bakliyat ithalatçıları ise Mısır, Türkiye, Bangladeş, BAE, ABD, İtalya ve İspanya’dır.
Bakliyat ihracatında ise önde gelen ülke Kanada’dır. Kanada, 2007 yılında 3,5 milyon ton bakliyat ihracatı gerçekleştirmiş ve bunu 2008 yılında bir miktar düşürse de, 2009 yılında 4,1 milyon tona yükseltmiştir. 2010 yılında da yükselişe devam ederek 4,3 milyon ton bakliyat ihraç eden Kanada, 2011 yılında da aynı ihracat miktarını koruyarak 4,3 milyon ton bakliyat ihraç etmiştir. En büyük ikinci ihracatçı ise Avustralya’dır. Avustralya 2007 ve 2011 yılları arasında bakliyat ihracatını istikrarlı şekilde artırmıştır. Buna göre, 2007 yılında 530 bin ton olan ihracat miktarı, 2008 yılında 608 bin tona, 2009 yılında 877 bin tona ve 2010 yılında da 1 milyon tona yükselmiştir. 2011 yılı ihracat miktarı ise 1,2 milyon tondur. Dünyanın üçüncü büyük bakliyat ihracatçısı Çin ise 2007 yılında 859 bin ton olan bakliyat ihracatını 2008 yılında 1 milyon tona çıkarmış, 2009 yılında da yine 1 milyon ton dolaylarında ihracat gerçekleştirmiştir. 2010 yılında ise bir miktar düşüşle 999 bin ton olarak gerçekleşen bakliyat ihracatı, 2011 yılında 991 bin tona gerilemiştir. Diğer büyük bakliyat ihracatçılar ise ABD, Myanmar, Fransa, Rusya, Arjantin, Ukrayna ve Türkiye’dir.
 
Uluslararası bakliyat ticaretinde önde gelen ürün kuru fasulyedir. Dünya genelinde yaklaşık 3 milyon ton civarında gerçekleşen kuru fasulye ithalatı, 2011 yılında 3,3 milyon ton miktarında gerçekleşerek bezelyenin gerisinde kalmıştır. Kuru fasulye ithalatında önde gelen ülke, 630 bin tonla Hindistan’dır. Hindistan’ı 27 ülkeyle AB takip etmektedir. Kuru fasulye ihracatında ise ilk sırayı Çin almaktadır. 2011 yılında 949 bin ton kuru fasulye ihraç eden Çin’in ardından Myanmar ve ABD gelmektedir.
Kuru fasulyeden sonra en çok ticarete konu olan ürün bezelyedir. 2008 yılında 2 milyon ton dolaylarında olan bezelye ithalatı, 2009 ve 2010 yıllarında yaklaşık 4 milyon ton miktarında gerçekleşmiş ve 2011 yılında da 4,3 milyon ton olarak kaydedilmiştir.
Bezelye ithalatında önde gelen ülke 1,8 milyon tonla Hindistan’dır. Hindistan’ı Çin ve AB ülkeleri izlemektedir. Bezelye ihracatında ise 2,8 milyon tonla Kanada’nın açık arayla önde olduğu görülmektedir. Rusya ve ABD ise bezelye ihracatında diğer önemli iki ülkedir.
Bakliyat ticaretinde yüksek paya sahip bir diğer ürün mercimektir. 2008 yılında 1,8 milyon ton mercimek ithalatı gerçekleşmiş ve bu miktar istikrarlı bir artışla 2009 yılında 1,6 milyon tona ulaşmıştır. 2010 yılında 1,8 milyon tona ulaşan mercimek ithalatı, 2011 yılında 1,9 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Dünyanın en büyük mercimek ithalatçısı Türkiye’dir. Türkiye 2011 yılında 309 milyon ton mercimek ithal etmiştir. Türkiye’den sonra en büyük ithalatçı ise AB ülkeleridir. Mercimek ihracatında lider ülke 1,1 milyon tonla Kanada’dır. Avustralya ve Türkiye, Kanada’yı takip eden mercimek ihracatçılarıdır.
 
Nohut ithalatı ise 2008 ve 2011 yılları arasında yaklaşık 1 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Nohutta en büyük ithalatçı 279 bin tonla Pakistan’dır. Pakistan’ı Hindistan ve AB ülkeleri izlemektedir. İhracatta ise 416 bin tonla Avustralya lider ülke konumundadır. Hindistan ve Rusya ise diğer büyük nohut ihracatçılarındandır.
 
KAYNAK: MILLER MAGAZINE DEĞİRMENCİ DERGİSİ

Yayın Tarihi : 04.06.2015 / Okunma Sayısı : 7,446
İLETİŞİM
Macun Mahallesi 171. Cadde No:4 Yenimahalle / ANKARA
T : +90 312 327 00 00 (pbx)      F : +90 312 324 08 57      E-Mail : info@ankaratb.org.tr