Mart ayında buğday fiyatlarında toparlanma eğilimi vardı. Ayın başında 480 cent/bushel seviyesine kadar gerileyen fiyatlar, daha sonra toparlanarak 540 cent/bushel seviyesine kadar yükseldi. Buğday üretiminin azalacağına yönelik beklentiler yükselişte etkili oldu. Ayrıca ABD’de kimi bölgelerde kuraklık beklentileri ve Avrupa’da üretimin azalacağı endişeleri fiyatların gerilemesinde rol oynadı. Ayrıca Mart ayı içerisinde ABD Merkez Bankası’nın (FED) yeni açıklamaları, faiz artırımının hemen gerçekleşmeyebileceği beklentilerinin artmasına yol açtı. Bu açıklama sonrası birçok emtiada alımların arttığı görüldü. Böylece pozitif eğilimli bir ay yaşandı. Gelen haberlerin yükselişi desteklemesi ile beraber ay boyunca alım ağırlıklı bir piyasa izlendi. Fakat buna rağmen 540 cent/bushel seviyesi geçilemedi. Bu seviyeden gelen kar satışları ile beraber düzeltmenin 500 cent/bushel seviyesine kadar devam ettiği görüldü. Piyasanın yükseliş eğilimine devam edebilmesi için olumlu haber isteği olduğu görülüyor. Yeni sezon üretim tahminlerinin yaklaşması ile beraber daha hareketli bir piyasanın izlenebileceği bir döneme giriyoruz.

TÜRKİYE’DE REKOLTE ATIŞI BEKLENTİSİ DEVAM EDİYOR
 Neredeyse tüm dünyada geçen seneden beri buğday fiyatı gerilerken, Türkiye’de istikrarlı bir piyasa göze çarpıyor. Dalgalanma fiyat aralıkları oldukça düşmüş durumda ve hafif satışlı fakat genelde yatay eğilimli bir piyasa söz konusu. 2015 yılında üretimin artacağı bekleniyor fakat buna rağmen fiyatlarda ciddi bir değişim gözlenmiyor. Bunda Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) nasıl bir alım politikası izleyeceği de rol oynamaktadır. Hatırlanacağı üzere geçen sene TMO kuraklık nedeniyle fiyatların yüksek olmasını gerekçe göstererek destekleme alım fiyatı açıklamamıştı. 2014 yılında Türkiye’de kuraklık etkili olmuştu ancak yeni sezon için beklentiler yüksek. Geçen yıl birçok bölgede buğday tarlada yeşermemiş olmasına rağmen, bu sene daha olumlu bir tablo var. Yağışlı bir sezon yaşanması ile beraber yüksek rekolte beklentileri arttı. Özellikle ilkbahar döneminde yağışların devam ettiğinin görülmesi, 2015 yılında Türkiye’de buğday rekoltesinin artacağı beklentilerini yükseltiyor.

KÜRESEL ÜRETİMDE YÜZDE 10’LUK ARTIŞ
ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) yayınladığı tahmin raporuna göre üretim miktarı önceki aya göre 270 bin ton düşüş gösterdi ve 724,76 milyon tona geriledi. Buna karşın 2012 yılına göre artış 66,82 milyon ton oldu. Yani küresel buğday üretimi, 2012 yılına göre yaklaşık yüzde 10 artış göstermiş oldu. Bu rakam yüzdesel olarak düşük görünse de ABD’nin yıllık üretiminden daha yüksek bir rakam. Kısaca halen yüksek üretim beklentisi var. Bununla beraber 2014/15 sezonunun ilk açıklanan tahmin raporuna göre de 27,72 milyon ton artış var. Yani üretim tahminlerinin açıklandığı dönemden bu yana, tahminlerde Türkiye’nin üretiminden çok daha fazla bir miktarda artış olmuş. Bu kadar değişken bir piyasa sonucunda fiyatların da değişken olması normal karşılanmalıdır. Bir önceki aya kıyasla üretim beklentilerinde yaşanan düşüşte Brezilya önemli bir etken oldu.

Küresel dönem sonu stokları ise 140 bin düşüşle 197,71 milyon tona geriledi. Aslında veriler çok ciddi bir değişime işaret etmiyor. Fakat düşük olsa bile gerileme yaşanması psikolojik olarak etkili oluyor. Dönem sonu stoklarının azalmasında Avustralya, Avrupa bölgesi ve Kuzey Afrika’daki düşüş etkili oluyor.

Tüketim tarafında, her zamanki gibi Çin’in etkisi var. Çin’in buğday üretiminin 126 milyon ton olacağı tahmin ediliyor. Toplam tüketiminin ise 147 milyon ton olması bekleniyor. Yani Çin, dünya buğday üretiminin yüzde 20′sini tek başına tüketecek. Dünya buğday stoklarının yüzde 31,7′si de yine Çin’in elinde bulunuyor. Bu nedenle Çin’in ekonomisindeki yavaşlamanın, küresel buğday talebine olumsuz etkisi olacağı beklenebilir. Fakat henüz bu beklenti, tahmin raporlarında dikkate alınmıyor.

2015/16 ÖNGÖRÜSÜNDE 10 MİLYON TONLUK DÜŞÜŞ
Uluslararası Hububat Konseyi (IGC), Mart ayının en önemli verilerine imza attı. IGC, Mart ayı ile beraber gelecek sezona yönelik ilk beklentilerini açıkladı. Bu öngörülere göre dünya buğday üretimi 2015/16 sezonunda 709 milyon tona gerileyecek. Bu rakam, önceki sezona kıyasla 10 milyon ton düşüş demek. Kanada, Avustralya ve ABD’de üretimin azalacağı beklentisi, IGC’nin öngörülerinde etkili oluyor. Tüketim ve buğday ticaretinin birbirini dengelemesi beklenirken, dönem sonu stoklarındaki değişimin üretim kadar ciddi olması beklenmiyor. IGC’nin öngörülerinde 2015/16 sezonu dönem sonu stokları önceki yıla göre 2 milyon azalarak 196 milyon tona gerileyecek. Toplam tüketim ise 711 milyon tona ulaşacak. 2014/15 sezonu üretim tahminleri ise önceki aya göre değişim göstermeyerek 719 milyon ton oldu. Fakat dönem sonu stoklarında 1 milyon tonluk bir artış var. Böylece dönem sonu stoklarının 198 milyon ton ulaşacağı tahmin ediliyor.

KANADA VE AVUSTRALYA ÜRETİMİNDE ARTIŞ
Dünya Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) tahminlerine göre de 2014/15 sezonunda dünya buğday üretimi 727,2 milyon ton olacak. Böylece önceki aya göre tahminlerde 2,9 milyon ton artış gerçekleşti. Kanada ve Avustralya’da buğday üretiminin artması bekleniyor. Önceki seneye göre en fazla artışın ise Arjantin, Doğu Avrupa ve Avrupa bölgesinde yaşanması bekleniyor. Yeni sezonda ise özellikle Avrupa ve Doğu Avrupa bölgelerinde üretimin ortalamalara döneceği tahmin ediliyor. FAO’nun raporuna göre dönem sonu stokları, önceki aya göre 6,3 milyon azalarak 198,6 milyon tona yükselecek.

ÜRETİM VE DÖNEM SONU STOKLARINDA ARTIŞ
Sonuç olarak, hububat piyasalarında küresel tahmin gerçekleştiren üç kuruluşun tahmin ortalamaları (2014/15) göz önüne alındığında, dünya buğday üretiminin ortalama 723,65 milyon ton olması bekleniyor. Bu rakam önceki aya göre 1,54 milyon ton artışa işaret ediyor. Dönem sonu stokları ise 198,1 milyon tona ulaşacak. Bu rakam ise önceki aya göre 2,10 milyon ton artışa işaret ediyor. Böylece aylık bazdaki tahminlerin, üretim ve dönem sonu stoklarda artışa işaret ettiği görülmektedir.

BORSALARDA SON DURUM
Şikago Ticaret Borsası’nda Mayıs vadeli buğday fiyatı, 500 ile 540 cent/bushel arasına sıkışmış durumda. Bu seviyelerin aşağı veya yukarı geçilmesi, hareketin yönünü tayin edecek. Fakat gelen olumlu veriler ve beklentilerle beraber yukarı yönlü eğilimin arttığını belirtmekte fayda var. Aşağı yönlü baskıyı artırabilecek unsur ise gelen talebin yeterince güçlü olmaması olabilir. Özellikle Mayıs vadeli kontratın grafiğinde, teknik veriler yukarı yönlü bir eğilime işaret ediyor. ABD Tarım Bakanlığı’nın yeni sezon tahminlerinin Mayıs ayında açıklanması ile beraber trend yönünün belirginleşmesi bekleniyor. Mayıs vadeli buğday fiyatı için aşağı yönlü hareketlerde sırasıyla 500 ve 480 cent/bushel seviyeleri öne çıkıyor. Yukarı yönlü hareketlerde ise alımların güçlenmesi için 540 cent/bushel seviyesinin geçilmesi gerekiyor.
 

KAYNAK:http://tr.millermagazine.com/?p=1946